1 Haziran 2013 Cumartesi

ANTRENMANA ARA VERME(Detraining)

Detraining:Antrenman azaldığında ya da tamamen bırakıldığında sportif verim ve fizyolojik uyumlarda kayıpların meydana gelmesine denir.Antrenmana ara vermekle,kazanılan koordinatif ve kondisyonel motorik özelliklerde bir takım kayıpların gözlenmesi oldukça doğaldır.Ancak,antrenmana ara verilmesi durumunda ortaya çıkan değişimler,bu özellikleri kazanırkenkinden daha hızlı ortaya çıkar.Bu kayıpların oranı ise pasif kalınan sürenin uzunluğuna ve motorik özelliklerin karakterine göre değişiklik göstermektedir.
Örneğin dayanıklılık uyumları;sporcuların enzim yapılarından dolayı kısa bir ara vermeden çok fazla etkilenirken,kuvvet aynı süredeki aradan çok az etkilenir.Kişinin verimi çok iyi olsa bile antrenmana ara verilen süre içerisinde önemli biçimde düşüşler gözlenir.Antrenmanla kazanılan fiziksel uygunluk 4-8 haftalık detraining(ara verme)dönemimde tamamen kaybedilebilir.Yüksek antrenman düzeyine sahip sporcular 2-3 haftalık ara verme sonucunda antrenmansız dönemdeki düzeylerine iner.

Detraining Oluş Nedenleri:
Sakatlanmalar:Sakatlıklar için verilen dinlenme dönemi ve sakatlığın derecesi çok öenmlidir.Sakatlanan bölge dışındaki vücut bölümleriyle çalışılır ya da antrenman yoğunluğu düşürülerek antrenmana devam edilebilir.Antrenmanlara kısmende olsa devam edildiği taktirde detraining süresince ortaya çıkacak kayıpların hızı yavaşlayacak ve tekrar form kazanılması daha kolay olacaktır.
Sezon sonu tatiller:Sporcularda yaz ve yılbaşı gibi tatillerde detraining etkileri görülebilir.
ANTRENMANA ARA VERME SONUCUNDA VÜCUTTA ORTAYA ÇIKAN DEĞİŞKLİKLER
-Kalp dolaşım sistemi ve solunum işlevindeki değişklikler: Bazı yapılan araştırmalara göre sporcular aerob dayanıklılık antrenman sonrası  21 günlük yatak istirahatine alınmış kişilerde aşağıdaki fizyolojik kayıp oranları gözlemlemişlerdir:
-Submaksimal yüklenmelerde kalp atımında artış
-Submaksimal atım hacminde %25 azalma
-Maksimal kardiyak verimde %25 azalma
-Maksimal oksijen tüketiminde %27 azalma gözlemlemişlerdir.
Bir çok çalışma;son antrenman sezonundan sonra 5-12 günlük ara ile her kas hücresinde bulunan kapiller sayısının %10-20 oranında azaldığını göstermektedir.
Detrainin sonucu oluşan uyumlar:Azalmış MaksVO2-Azalmış a-VO2 farkı-Azalmış kardiak verim ve azalmış kapillarizasyon
Kas Kuvveti Gücünde Gözlenen Değişklikler
Sakatlanan bölge çevresinde hareketsizliğe bağlı olarak sertlikler ve gerilmeler başlar.Birkaç haftadan sonra bu sertlik tamamiyle yayılmaya başlar ve İskelet kasındaki fibril çapının azalması ile atrofi oluşur.Hareketsizlik uzadıkça orantılı olarak kayıplar hızlanır.Kaslarda haftada %1 oranında azalma görülür.Detraining süresince kuvvet kaybı birkaç hafta sonrasında ortaya çıkar ve alt bedende kuvvet kaybı üst bedenden daha fazla olur.Kuvvet verimi genelde pasif yaşantının 4.haftasına kadar korunabilir.
Kuvvette Devamlılıkta Gözlenen Değişiklikler
Kuvvette devamlılık verimi 2 haftalık pasif yaşantıyla azalır.Dayanıklılık sprocusu antrenmanı bıraktıktan 12 gün sonra aerob enzimlerin %75 ini kaybederken,tekrar kazanılması için  24 gün gerekmektedir.
Sürat,Çabukluk ve Esneklikte Gözlenen Değişklikler
Sürat antrenmanla geliştirebildiği kadar genetik faktörlerinde önemli rol oynadığı bir özelliktir.Bu nedenle oluşan kayıplar diğer özelliklere göre çok azdır.Yapılan çalışmalarda sprint antrenmanlarında kazanılan özelliklerin antrenmanın bırakılmasını takip eden 7.hafta ile 6. ay  arasında antrenman öncesi düzeylere düştüğü bulunmuştur.
Hareket genişliği pasif kalındığında esneklik açısından çok çabuk kayıp olur.Bundan dolayı yıl boyunca esneklik çalışmak gerekir.
Antrenmana Ara Verildikten Sonra Tekrar Başlama 
Daha önce antrenman yapmış bireylerin,antrenman etkilerine uyum sağlaması daha kolaydır.Antrenmanı bıraktıktan sonra yeniden başlayan kişilerde max vo2 deki değişiklikler görülmektedir.7 hafta ara verildiğinda max vo2 %3 düşer.Antrenmana verilen yedi haftalık aradan sonra,hemen yapılan 7 haftalık antrenmanda max vo2 başlangıçta gibi tekrar artış gösterir.












Hiç yorum yok:

Yorum Gönder